THO TOAN TAP 1 HA NGUYEN DU

NGUY¿N VY KHANH
Tho Tân Hình-th¿c,
L¿i Khác c¿a Hà Nguyên Du
Nam 2000, trong bài nh¿n d¿nh v¿ tuy¿n tho (Anh Bi¿t,
Em Yêu D¿u) c¿a Hà Nguyên Du, chúng tôi dã nh¿n xét v¿ nhà
tho: "ph¿n th¿ nghi¿m theo thi ca th¿i H¿u hi¿n-d¿i, th¿i Tân hìnhth¿c, hypertext,... hãy còn s¿m d¿ dánh giá, nhung ngu¿i d¿c khó
tính không quen v¿n có th¿ c¿m du¿c qua m¿t s¿ hình ¿nh, v¿n di¿u
và n¿i dung tho. ¿ nh¿ng bài th¿t "m¿i" có th¿ "ch¿p nh¿n"(!), Hà
Nguyên Du dã d¿ l¿i cái gì khác hon là m¿t th¿ lo¿i ch¿ trì hình th¿c.
Hai hay ba ph¿n còn l¿i, Hà Nguyên Du dã không làm th¿t v¿ng
ngu¿i sính tho v¿i nh¿ng d¿c s¿c c¿a riêng anh. Ngh¿ch thu¿ng
thay, ¿ nh¿ng trúc tr¿c ch¿ dùng, b¿t ng¿ hình ¿nh hay nh¿p tr¿t,
không d¿i ch¿,... l¿i là nh¿ng nét riêng thành công, nhu m¿t lo¿i
"nh¿c tính", "âm di¿u" r¿t tho, r¿t Hà Nguyên Du! ". T¿ ¿y d¿n nay,
Hà Nguyên Du dã không ng¿ng ¿ th¿ nghi¿m, mà anh di xa hon
trong dòng tho Tân Hình-th¿c v¿i Gene d¿i duong (T¿p chí Tho,
2003; Nhân ¿nh, 2017) và V¿ng Tho Trên Ðóa Qu¿ Vàng (VHM,
2018). Nay, anh xu¿t b¿n Tho Toàn T¿p g¿m b¿n t¿p th¿i h¿i-ngo¿i,
c¿ t¿p d¿u L¿i Khác - ch¿n "tho ta / mãi ngát huong, hi¿n / khai
thông / cho máu tram mi¿n v¿ tim ..." (Tho Ta), nhu ghi d¿u dam
mê thi-ca và ngh¿ thu¿t c¿aHà Nguyên Du, là hành trang nhà tho
di t¿ nh¿ng th¿ lo¿i l¿c bát, t¿ do, c¿ tho cu, tho v¿n và (t¿m?)
d¿ng l¿i v¿i Tân Hình-th¿c - cu¿c hành trình di tìm giá tr¿ thitính b¿ng cách tr¿ v¿ d¿i s¿ng hi¿n th¿c và th¿ gian thu¿ng ngày,
noi tho tr¿ thành truy¿n k¿ có khi dài s¿ câu. Bài Nh¿ng Con Ch¿
M¿u Nhi¿m dã nhu m¿t "tuyên ngôn" - trích ph¿n d¿u và cu¿i:
"bàn phi¿m conputer thành ra
vu tru¿ng cho nh¿ng bu¿c chân lã
lu¿t tung tang c¿a nh¿ng con ch¿
nh¿ng con ch¿ tinh khôi bu¿c ra
t¿ ngu¿n m¿ch não c¿a ngu¿i làm
tho và ngu¿i làm tho c¿m nh¿n
h¿nh phúc qua mu¿i ngón tay ông
bi¿n thành nh¿ng dôi chân cho nh¿ng
con ch¿ tung tang nhu bu¿c chân
chim tu¿i h¿c trò trên sân tru¿ng
nh¿ng con ch¿ dancing d¿p m¿t
trên vu tru¿ng phi¿m khi¿n con mouse (...)
bi¿n thành dòng máu tim anh d¿u
nh¿p d¿p d¿ nh¿ng con ch¿ k¿t
d¿y hoa trên cành cây tho c¿a
ngu¿i làm tho hay ai ai dó
dã dùng nh¿ng con ch¿ thu¿ng ngày
oi.! nh¿ng con ch¿ m¿u nhi¿m h¿i
em yêu... h¿i b¿n bè kh¿p ch¿n..!!".
Hà Nguyên Du dã tham gia cu¿c choi ngh¿ thu¿t Tân
Hình-th¿c Vi¿t - "thi pháp d¿i thu¿ng", ngay t¿ nh¿ng ngày d¿u
nam 2000 trên t¿p chí Tho cung nhu ph¿ bi¿n, v¿n d¿ng cho khynh
hu¿ng thi-ca này. H¿ Hà v¿n kiên trì sáng tác, dóng góp cái riêng
c¿a mình nh¿m da d¿ng hóa du¿ng di và phong cách